Gül kokulu şehir: Isparta’da Gezilecek Yerler

Mis kokulu gülüyle meşhur Isparta’da gezilecek yerler, Isparta’nın tarihi, Isparta gülünü özel kılan nitelikleri, Isparta halısı, alışveriş yerleri ve Isparta gezi rehberi tavsiyelerini bu yazımızda bulacaksınız. İlk olarak gülün edebiyatımızda ki yerine bakarak başlayalım…

Divan edebiyatının ünlü şairi Nedim, Lale Devri bahçelerinin tüm şairleri gibi, başındaki beyaz sarığın kıvrımları arasına, bir gül goncası takarak dolaşır ve “Sen kim gelesin meclis, bir yer mi bulunmaz? Baş üzre yerin var. Gül goncasının Guşe-i Desta senindir. Gel ey Gül-i Rana.” dediği sevgilisini gül ile aynı kefeye koyarmış.

Sevginin, masumiyetin kırılgan simgesi, cananın dudağı, bülbülün sevgilisi, mecazi aşkın sembolüdür gül. Peki ya, gül kenti Isparta’da nedir gülün anlamı?

ISPARTA GÜLÜ

Isparta gülleri hakkında teorik bilgilere başvursaydık eğer Andersen’in masalındaki çocuklar gibi şaşırmazdık. Mesela şunları bilseydik: Güllerin değişik renkleri olduğu gibi, beş binden fazla türü vardır. Ancak bunların çoğu, bizim bildiğimiz süs gülleridir.

Güller; süs gülleri, yağ gülleri ve yaban gülleri olarak üç grupta toplanır. Hint gülü, kayısı gülü, Noel gülü, okka gülü, piyon gülü, sarmaşık gülü, yaban gülü, yediveren gülü gibi Isparta gülü de yağ gülüdür.

Görünümü çalıya benzeyen, boyu 1.5-2 metreye ulaşan Şam gülü olarak da anılan gülün kuzey Afrika’dan geldiği sanılır. Ağır kokulu ve bol miktarda uçucu yağ içeren Isparta gül türü, çabuk büyüdüğü, bol çiçek verdiği ve çok güzel kokulu olduğu için diğerlerine oranla tercih edilir.

GÜLDÜR KADINA YARAŞAN

Sultan hanımları merakı sonucu başlamış gül yağı üretimi. Sonra hep kadınlar uğraşmış durmuş. Fabrikada işlem görene kadar, kadınların elinden geçiyor, gül. Isparta’nın bahçelerinde gül toplamaktan tutun da fabrikalar için gül yaprağı ayıklamaya, reçel, lokum, gül suyu yapımına kadar her işte kadının parmağı var.

ISPARTA’NIN TARİHİ

Her normal Türk vatandaşı Isparta’yı; yıllar yılı bu vatana “Her türlü emeği” geçmiş kendisi için hiçbir şey istememiş önce başbakan sonra cumhurbaşkanı olarak adını tarihe yazdırmış Süleyman Demirel’in memleketi olarak bilir. Oysa bir şehir devleti olarak 6. Yy’dan itibaren mevcut olduğu biliniyor.

Şimdiye dek yapılan kazı ve incelemelerde, her devre ait kültür izlerinin varlığı tespit edildiğinden, Anadolu’nun geçirdiği tüm tarihsel devrelerin Isparta’da da yaşandığı tahmin ediliyor.

ISPARTA GEZİ REHBERİ

Ege, Akdeniz ve İç Anadolu bölgelerinin kesiştiği noktada yer alan Isparta, göller bölgesinin merkezi konumunda. Davraz dağı eteklerindeki kent, tarihi eserleri, doğal güzellikleri, ormanları, gölleri, mağaraları ile turizm yönünden önemli bir değer taşıyor. “Gül cenneti” olarak bilinen kent, ürettiği halı, kilim ve çeşitli deri eşyalar ile de ilgi çekici bir alışveriş merkezi.

Isparta’da Gezilecek Yerler

Isparta, kent merkezinden çok, il sınırları içerisindeki tarihi ve doğal güzellikleriyle dikkat çekiyor.

Isparta Müzesi

Arkeolojik ve etnografik eserlere ev sahipliği yapan müze, 17-20. yy’lara ait halı örneklerinin sergilendiği bir bölüm ile bir yörük salonuna sahip. Kısa bir kent turunda mutlaka görülmeli.

Aya Payana Kilisesi

Turan mahallesindeki kilisenin 1750’li yıllarda inşa edildiği tahmin ediliyor. Dikdörtgen planlı, üç nefli ve apsisli, çatısı ahşap ve çapraz tonozlu olan kilisenin, kuzeybatı ve doğuda birer giriş kapısı bulunuyor. Barok sitilindeki ilginç ahşap süslemelerin de bulunduğu kilise, turizm bakanlığınca restorasyon ve bazı onarım işleri yapılmış. Isparta’da gezilecek yerler arasında bulunuyor.

Yalvaç

Isparta’ya 105 km uzaklıktaki Yalvaç, Helenistik devirde Pisi Dia’nın başkentiydi. Roma ve Bizans uygarlıklarına da ev sahipliği yapan Yalvaç, Anadolu’da kurulmuş ilk yedi kiliseden birine sahip olduğu için Hristiyanların Hac merkezlerinden kabul ediliyor.

Antik kent kalıntılarına gelince; Augustus Tapınağı, Roma Hamamı, Sütunlu cadde ve su kemerleri ayakta kalmayı başaran bazı yapılar. Prehistorik, Helenistik, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemine ait buluntuların sergilendiği arkeolojik müzesi ile bölgenin etnografyasını yansıtan Yalvaç evi görülmeye değer.

Men Kutsal Alanı

Yalvaç’a 5 km uzaklıktaki Gemen korusunda, Ay tanrısı Mene adanmış Helenistik dönemden kalma bir tapınağa ait kalıntılar bulunuyor. Limenia Adası Yalvaç’a 24 km uzaklıktaki Hoyran Gölü içerisinde, etrafı sularla çevrili bir ada olan Limenia’da, tanrıça Artemis adına inşa edilmiş bir tapınak ve tapınağa bağlı kalıntılar bulunuyor.

Adada Antik Kenti

Isparta’ya 89 km uzaklıkta, Pisidia bölgesinin güneydoğusundaki kent, Helenistik dönemin en parlak yıllarını yaşamış. Kent alanının geometrik ekseninde yer alan ilk çağ ana caddesi, küçük tapınak kalıntıları, agora ve onu çevreleyen yapılar kompleksi, kent yöneticilerinin toplanma yeri, ev görünüşünde anıt mezar ayakta kalan yapılar olarak görülebilir.

Zindan Mağarası

Aksu ilçesine 1 km uzaklıkta ve 752 metre uzunluğundaki mağara, yatay ve yarı aktif oluşuyla mağaracılık sporu ile ilgilenenler için cazip.

Pınargözü Mağarası

Yenişarbademli ilçesinin 11 km batısındaki Pınargözü, 12 bin metre uzunluğuyla Türkiye’nin en uzun mağarası.

Eğirdir Gölü

Isparta’ya 36 km uzaklıkta, içinde küçük adalar bulunan gölün kıyılarında, bölgenin en leziz tatlı su levreği ve sazan balığı ile istakozlarını bulabileceğiniz restoranlarda var.

Kovada Gölü ve Milli Parkı

Eğirdir ilçesinin 30 km güneyinde karstik çöküntülerden oluşmuş, 9 kilometrekare genişliğindeki göl, denizden 909 metre yükseklikte bulunuyor. Ortalama 6 metre derinliğe sahip, oldukça sığ bir teknotik göl olan Kovada Gölü de tatlı su balıkları açısından zengin.

Lavanta Vadisi

Gülüyle meşhur Isparta’da bir diğer gezilecek yer ise Lavanta vadileri. Mor bir görsel şölen sunan bu bahçelerde yürüyüş yapabilir, salıncaklarda sallanabilir, fotoğraf öz çekimi yapabilirsiniz. Lavanta vadilerinin en güzel manzaraları bulabileceğiniz dönem hasatlar yapılmadan hemen önce ki ay olan Temmuz ayı.